پنجابی ادب دا کھلار ویلے دے گزرن دے نال نال ودھدا جا رہیا اے ۔ایس بھنڈار وچ پنجابی دی ہر شعری تے نثری صنف وچ لکھتاں مل جاندیاں نیں ۔ایہ گل کردیاں بڑی خوشی ہوندی اے تحصیل شکرگڑھ وچ وی پنجابی ادب تیزی نال مقبول ہو رہیا اے۔ 1970 ۔۔۔1974 دے زمانے وچ شکرگڑھ وچ پنجابی زبان دے حوالے نال سردار محمد آتش دا ناں گونجدا سی۔2020 دے رور وچ آ کے شکر گڑھ دے پنجابی لکھاری شاعری تے نثر دوہاں میداناں وچ ترقی ریاں منزلاں طے کردے پۓ نیں ۔ نثر دے حوالے نال سب توں معتبر ناں سلیم خاں گِمی ہوراں دا اے ۔اوہناں کہانی ناول سیرت نگاری تے سفر نامہ دے کھیتر وچ ڈھیر وادھے۔اجوکے دناں وچ محترم اللہ رکھا صاحب ایم فل پنجابی کرن توں بعد باقاعدہ طور تےچ تحقیق دے میدان وچ آ گۓ نیں۔ایہناں دیاں لکھتاں تحقیقی مجلہ چھماہی لیکھ وچ چھپ رہیاں ۔دوجا وڈا ناں عارف محمود ملک ہوراں دا ۔شعبہ پاکستانی زبانیں علامہ اقبال اوپن یونیورسٹی اسلام آباد ولوں ایم فل کرن توں بعد پنجابی املا تے رسم الخط دے موضوع تے پی ایچ۔ڈی دی سطح تے اپنا مقالہ لکھ رہے نیں۔ عارف محمود ملک دا شعری پراگہ وی شائع ہو چکیا اے۔اج کل ایہ ڈاکٹر علامہ اقبال دیاں دیاں بالاں بارے لکھیاں اردو نظماں را پنجابی زبان وچ منظوم ترجمہ کر رہے نیں ۔ایس دے نال نال شکرگڑھ وچ بولیا جان والا ڈوگری لہجہ دی سانبھ سنبھال وی کردے پۓ نیں۔ شکر گڑھ وچ اک لمے عرصے توں ماں بولی پنجابی زبان دی سیوا وچ مصروف حکیم ارشد شہزاد دا ناں احترام دے لائق اے۔ایہناں دیاں پنجابی نظم تے غزل دیاں کئی اک کتاباں منظر عام تے آ چُکیاں نیں ۔ شکر گڑھ وچ ادبی اکٹھ وی کردے رہندے نیں ۔ہن ایہناں دا بیٹا احمد نعیم ارشد وی پنجابی نظم وچ مزاحمتی رنگ دی شاعری کر رہیا اے۔تحریک آزادی کشمیر بارے ایہناں دیاں لکھیاں نظماں وچ احتجاج دا رنگ بڑا اُچیرا اے۔ ایسے شہر دے وسنیک ماسٹر طارق محمود انجم صاحب نیں ،جیہناں دا شعبہ حمد نعت تے غزل اے۔ایہ ایہناں وچ پناکلام ترتیب دے رہے نیں ۔
شکر گڑھ تحصیل وچ واقع پنڈ بجاڑ دے شاعر بشیر کمال نیں جیہڑے مشاعرہ پڑھن دور دراز دا پینڈا کرن توں نہیں گھبراندے۔ایہناں دا اک شعری پراگہ چھپ چکیا اے۔ ایہناں دے آسے پاسے شکڑگڑھ دے جواں ہمت تے جواں سال شاعر صابر ناز نیں ۔سٹیج تے ٹوہر ٹپے نال اپنا کلام پڑھدے نیں ۔کیہ مجال اے کوئیپر مار سکے۔سیاست نال وی تعلق تے ادب نال وی پکیاں سانجھاں رکھدے نیں ۔گواچیاں قدراں تے تانا پگ دا دو شعری پراگے شائع کر چکے نیں ۔سٹھیالہ پنڈ دے اک شاعر ,شیخ عبدالکریم ہوۓ نیں۔ایہناں 1965 دی جنگ دے بارے اک وار لکھی اے۔ایس,وار دے کجھ شعر میں سانبھے ہوۓ نیں ۔ایسے پنڈ دے اک بڑے شاعر محمد شاہ صاحب سن جنھاں ریاض کربلا دے سرناویں ہیٹھ اک بھرپور شعری پراگہ قلمبند کیتا۔ ایس دی حیاتی دے کجھ گوشے اجے سامنے نہیں آۓ۔ایہناں دا کلام میرے کول محفوظ اے۔شکرگڑھ دے اک شاعر عثمان سالک نیں جنھاں دیاں تن کتاباں چار پنجابی شائع ہو چکیاں نیں۔اک ہور شاعر معراج خاور صاحب نیں ۔محکمہ تعلیم توں ریٹائر ہو چکے نیں تے اپنیاں کتاباں دی اشاعت ول مکمل دھیان دے رہے نیں۔ ایہناں دیاں چھپیاں کتاباں دی تعداد چار توں ودھ اےایہناں دی ہہچان ایہ اے پئی ،اُچا سُن دے تے اُچا بولدے نیں۔
شکر گڑھ دے کجھ لکھاری کار ویہار دے سلسلے وچ اپنے شہر توں دوجے علاقیاں وچ جا کے آباد ہو گۓ،پر اپنی جوہ نوں منوں نہیں وساریا ۔ایہناں وچ اک صاحب جناب سیف علی نیں۔ایہ اردو دے پکے پیڈھے شاعر نیں ۔اردو کلام چھپ چکیا اے۔ہن پنجابی لکھ رہے نیں۔ایہ اسلام آباد رہندے نیں پر اجکل کجھ دیر لئی بیرون ملک نیں۔ دوسرے سجن سلیم لودھی جی نیں ۔اک اعلی عہد ے توں ریٹائر ہو کے اسلام آباد وچ وسدے پۓ نیں ۔گورنمنٹ کالج شکر گڑھ وچ میتھوں کجھ ورھے اگیرے پڑھدے رہے۔ ایم اے کر کے کجھ سال اپنے مادر علمی وچ پڑھایا۔فیر مقابلے دا امتحان پاس کر کے مرکز وچ چلے گۓ۔سلیم لودھی صاحب پنجابی وچ نکی نظم لکھ رہے نیں ۔ ایسے قبیلے دے اک لکھاری مسافر لودھی صاحب نیں۔اسلام آباد وچ وسوں,اے ۔اپنے کار ویہار وچ مصروف رہندے نیں ۔پنجابی زبان بارے کم کرن وچ بڑے متحرک نیں۔شعرو سخن ول وی دھیان دیندے نیں۔ اسلام آباد وچ مقیم بشارت علی سید کئی اک حوالیاں نال جانے پہچانے جاندے نیں۔آبائی پنڈ چک قاضیاں اے ۔1974 وچ چھپن والے گورنمنٹ کالج شکرگڑھ دے ادبی مجلہ عزم نو وچ میرے نال شریک مجلس سن۔ بعد وچ ایہ شعبہ صحافت نال وابستہ ہو گۓ۔ ایہناں دی پنجابی لوک ادب بارے اک کتاب شائع ہو چکی اے۔ایہ پنجابی شاعری وی کے رہے نیں تے شہر دیاں ادبی تے سماجی تقریبات وچ حصہ لیندے نیں۔
سعودی عرب وچ مقیم زاہد جرپالوی کجھ ورھیاں توں پنجابی شاعری دے کھیتر وچ ودھ چڑھ کے کم کر رہے نیں۔جد چُھٹی آون تاں ایہناں دا قیام لہور وچ ہوندا اے۔ایتھے اوہناں کول ادبی دوستاں دا آون جاون چلدا رہندا,اے۔زاہد جرپالوی اوسے دھرتی دا وسنیک اے جتھے شو کمار بٹالوی نے جنم لیا اے۔شکرگڑھ دی پہچان دا اک وڈا حوالہ شو کمار دی جنم تھاں اے۔زاہد دی ساری لفظالی شوکمار دی اے پر سوچ تے فکر زاہد دی اپنی اے۔نویں نظم دے کجھ مشہور شاعراں شو کمار دے مصرعے تیک ہتھیا لۓ نیں۔زاہد جرپالوی نے ایہ کم نہیں کیتا۔ شکرگڑھ دے اک جی دار شاعر اصغر بھٹی صاحب نیں ۔نارووال وچ اک سرکاری محکمے وچ ملازم نیں ۔پنجابی غزل تے قطعات لکھن ول زیادہ زور اے۔بڑے مہمان نواز نیں۔ شکر گڑھ دے کجھ ہور لکھاری وی موجود نیں، جیہڑے اجے میں چھپا کے رکھے نیں
