کجھ ورہیاں توں فیس بک دا دور شروع ہو چکیا اے۔شاعر حضرات اپنے طور تے یا شاگرداں دی مدد نال فیس بک تے اپنے اشعار متعارف کراندے نیں ۔سادہ طریقے نال وی تی رنگاں روپاں نال وی۔ پنجابی نال محبت کرن والے ایہناں ہوائی شعراں تے اپنے تاثرات دا اظہار کردے نیں ۔کوئی ودھیا آکھ دیندا کوئی گلدستہ پیش کر کے اگے لنگھ جاندا اے۔کئی وار انج وی ہوندا اے جے شعر ٹھیک نہیں بنیا پر اسیں دوستی دا بھرم رکھدیاں انھے واہ تعریفاں دے ڈھیر لا دینے آں۔بہتر صورت تے ایہ ہونی چاہیدی اے جے شاعر پہلے اپنے استاد یا کسے ذوق رکھن والے تے جان پچھان والے دوست نال مشورہ کرے۔جے کوئی بہتر گل بن دی ہووے تے اوس نوں فیس بک تے لگایا جا سکدا اے۔ ایہ تے سارے جان دے نیں جے فیس بک تے کوئی وی شہ محفوظ نہیں ہوندی۔فیس بک تے ہر قسم دی تنقید ہوندی اے تے فیر اوہ تنقید برداشت وی کرنی پیندی اے۔ کئی وار فیس بک تے کوئی چنگی گل نظر آ جاوے تے اگلی واری اوہ لکھت بہت دور جا چُکی ہوندی اے۔بندہ فیس بک دی دنیا وچ گواچ کے رہ جاندا اے۔انج کوئی وی آہم تحریر سانبھی نہیں جا سکدی ۔سانبھنا وی اک وکھرا دھندہ اے۔کجھ چیزاں کٹ کے نویں چیز سانبھنی پیندی اے۔ ایس دی بجاۓ جیہڑی لکھت کسے رسالے یا اخبار وچ چھپ جاوے اوس دی قدر ودھ جاندی اے۔
اک زمانہ سی جے پنجابی دے رسالے ہر مہینے باقاعدگی نال شائع ہوندے سن۔جیویں لاہور توں پنج دریا۔ لہراں تے پنجابی زبان۔ملتان توں وارث شاہ چھپدا رہیا۔فیر لاہور توں تماہی پرچیاں دا آغاز ہو گیا۔جیویں لاہور توں پنجابی ادب۔ بہاول نگر توں تماہی چھپنا شروع ہو گۓ۔ فیر چھیماہی پرچیاں دا زمانہ آ گیا۔ جیویں چھیماہی کھوج شعبہ پنجابی پنجاب یونیورسٹی لاہور۔بعد وچ ڈاکٹر ناصر نے وی چھیماہی لیکھ دا اجراء کیتا۔ اک سروے دے مطابق اک سو سال دے عرصے وچ پنجابی زبان دے 180 دے قریب رسالے شائع ہوندے رہے۔ ایس فہرست وچ کتاب لڑیاں وی شامل نیں۔ بھاویں ایہ کتاب لڑیاں بوہتی دیر تک جاری نہ رہیاں پر ایہناں دی آہمیت بڑی سی۔ایہ کتاب لڑیاں ہر شہر تے ہر بستی وچوں شائع ہوندیاں رہیاں۔ کجھ کتاب لڑیاں پہلی وار ای منظر عام تے آئیاں ۔میں خود واپڈا وچ ملازمت دے دوران کتاب لڑی لشکارے دا آغاز کیتا۔ 3 شماریاں توں بعد کتاب لڑی رشماں شروع کر لیا۔ 1985 وچ میری گورنمنٹ کالج جھنگ وچ پنجابی لیکچرر دے طور تے تقرری ہو گئی تاں فیر مینوں پہلے نالوں وی بہتر موقع مل گیا۔ جھنگ دا وسیب ،ایتھوں دا علمی تے ادبی طبقہ شروع توں ای پنجابی دی ترقی وچ پیش پیش رہیا اے ۔ مینوں بہتر ماحول ملیا۔1987 وچ میں اپنے شاگرداں نوں نال ملا کے کتاب لڑی چنبہ شروع کردتا۔ گل کیہ پئی ممتاز بلوچ ہوراں جھوک جھنگ تے پنجاب دے ہر پاسے توں کتاب لڑیاں چھپن لگ پئیاں۔
کتاب لڑیاں دی ایہ بہار تے پنجابی رسالیاں دی اشاعت اک طویل موضوع اے۔ہن فیس بک تے ای شاعر لوک وڈیو آڈیو تے لکھت پڑھت کر کے اپنے من دا رانجھا راضی کر لیندے نیں۔ حال وقت وچ پنجابی دیاں جیہڑیاں اخباراں چھپ رہیاں نیں اوہناں وچ روزوار بھلیکھا لاہور ، روزوار لوکائی لاہور تے ہفتہ وار پنجابی چانن ساہیوال شامل نیں ۔ماہانہ ،سی ماہی، چھیماہی تے ورھے وار رسالیاں تے کتاب لڑیاں وچ مہینہ وار لہراں لاہور،مہینہ وار پکھیرو لاہور ، مہکاں ساہیوال ،پنجابی ادب لاہور، سنیہا لاہور ، ترنجن لاہور ،ورھے پنجاب رنگ لاہور ، پنجابی سیوک لاہور، چھیماہی پارکھ لاہور، چھیماہی کھوج لاہور ، چھماہی لیکھ لاہور ،پنچم لاہور، گرجاکھ جہلم ،چھیماہی ونگاں اٹک ،ورھے وار باراں ماہ لاہور تے ورھے وار سلیکھ لاہور شائع ہو رہے نیں ۔دس کروڑ پنجابیاں واسطے ایہو رسالے کُل کائنات ۔پنجابی زبان نوں مُڈھلی تے نصابی زبان بنوان والے پنجابیاں دا ادبی مزاج تے مادری زبان نال ڈھیر محبت دا گویڑ آسانی نال لگایا جا سکدا اے۔رونا کیوں ایں ،تھالی وچ کجھ نہیں ۔فیس بک تے یو ٹیوب تے اپنا اپنا چینل تے اپنا,اپنا پیج تے گروپ بنا کے دس کروڑ پنجابیاں دا حق منگن والی قوم سارے کم کر سکدی اے ،پر پیسہ خرچ کر کے کوئی کتاب یا,رسالہ نہ چھاپ سکدی اے تے نہ ای پنجابی کتاب خرید کے پڑھن دی شوقین اے۔فیر وی نعرہ مار دی اے ۔ ًساڈا حق ایتھے رکھً۔
